Symptomów o charakterze niepokojącym jest tak naprawdę mnóstwo.
Postanowiłam przybliżyć te, które w warunkach domowych mogą zostać dostrzeżone w najprostszy sposób, a także bez znajomości medycyny, anatomii, czy innych trudnych sformułowań, którymi na co dzień posługują się lekarze, fizjoterapeuci, czy medycy:
1. Ból kolan i stóp
Z punktu widzenia fizjoterapeuty jest to rozległy temat. Przyczynę dolegliwości należy wiązać z wiekiem dziecka, aktywnością ruchową, urazami (niekoniecznie tymi, które wystąpiły w ostatnim czasie), niewłaściwym doborze obuwia, wadami genetycznymi, wrodzonymi. Nie zawsze każda dolegliwość bólowa w obrębie kolan i stóp to ból wzrostowy. W związku z tym, rozpoczniemy analizę właśnie od tego typu dolegliwości. Tak często używane sformułowanie „ból wzrostowy” charakteryzuje się najczęściej obustronnym i symetrycznym występowaniem objawów: bólu pulsacji, czy uczucia ciągnięcia. Dziecko zgłasza ból wieczorem lub nocą, co często powoduje jego wybudzanie. Ponadto jest to ból nawracający, napadowy. Więc na pewno zwrócicie na to uwagę. Występują najczęściej w przedziałach wiekowych do 6 roku życia, a następnie w okresie dojrzewania. Natomiast w fizjoterapii istnieją również symptomy niepokojące, które chcę Wam przedstawić, abyście mogli dostrzec ich występowanie u swoich maluchów. Nazywamy to tzw. czerwonymi flagami. Jeśli wystąpią dolegliwości bólowe w obrębie stóp i kolan należy zwrócić uwagę na to, czy towarzyszy temu nieprawidłowy wzorzec chodu oraz ból występujący wyłącznie w jednej kończynie. Ponadto dodatkowymi symptomami niepokojącymi jest: gorączka, obrzęk, ograniczenie zakresu ruchomości, brak apetytu, utrata masy ciała, nadmierne uczucie ciepłoty ciała danej okolicy.
2. Asymetria i opóźnienia psychomotoryczne w rozwoju dziecka
Pracuję najczęściej z dziećmi z wadami postawy, w związku z tym tych asymetrii mamy sporo. Zapewne w najbliższym czasie poświęcę osobny artykuł na to, aby zilustrować
Państwu problem, dodatkowo wkrótce nauczę Państwa obserwacji własnych dzieci pod kątem wad postawy. Już dzisiaj zapraszam do śledzenia, ponieważ jest to bardzo ważny temat, który może przyspieszyć proces diagnostyczny. Wady postawy ciała coraz częściej dotyczą naszych maluchów. Oczywiście asymetrii doszukujemy się wszędzie- tacy już jesteśmy (fizjoterapeuci), musicie nam Kochani Rodzice wybaczyć. Również najmłodsi nasi pacjenci są postrzegani pod kątem, asymetrii np. ułożeniowych. Dodam tylko króciutko, że odpowiednia pielęgnacja dziecka jest również kluczem w tego typu problemach.
3. Wady postawy, zaburzenia chodu (m.in. chód na palcach, przywodzenie przodostopia, niezdolność wykonania przysiadu, podskoku) itp.
4. Ból brzucha
Najczęściej zgłaszanym dodatkowym problemem u dzieci w wieku przedszkolnym, z którym spotykam się w gabinecie jest dolegliwość bólowa w okolicy jamy brzusznej. Nigdy tego nie lekceważę. Czasami podłoża należy poszukiwać w napięciu psychicznym u dziecka. Ośrodek w mózgu, który reguluje stan emocjonalny zwany jest układem limbicznym, odgrywa on znaczącą rolę w ujęciu emocji i zachowań, więc jego prawidłowe funkcjonowanie jest fundamentalne z punktu widzenia poszukiwań przyczyn występowania dolegliwości. Jednakże nie zawsze stres, którego podłoże upatruje się w niechęci pójścia do przedszkola, czy pozostania na odległość z rodzicem jest przyczyną tychże nieprawidłowości. To co powinno nas zainteresować, jako rodziców to:
1. częstotliwość zgłaszanych dolegliwości,
2. lokalizacja i charakter bólu (ostry, przewlekły)
3. czy mają związek ze spożywanym posiłkiem tzn. czy występują przed i/lub po posiłku,
4. pora dnia, kiedy dziecko zgłasza ból,
5. nadwrażliwość dotykowa w okolicy jamy brzusznej dziecka,
6. czy występują nadmierne pocenie się,
7. czy skóra zmieniła kolor,
8. czy ból wybudza dziecko w nocy,
9. towarzyszące inne objawy: wymioty, gorączka, biegunka, zaparcia
Obserwacja dziecka pod kątem powyższych zagadnień umożliwi Państwu przekazanie wszelkich niezbędnych informacji na wizycie lekarskiej, dietetycznej, czy fizjoterapeutycznej. Ważne jest, abyście Państwo spojrzeli na swoje dziecko z perspektywy badacza i postarali się zrozumieć i dostrzec ewentualną przyczynę, która nasila objawy. Pamiętajcie, że słowa takie, jak: „dziecko wyrośnie”, „taki urok dziecka”, „tak musi być”, „to genetyka” nie zawsze się sprawdzają. Nie wierzmy w te słowa, jeśli nie podążymy za diagnostyką, która nam to potwierdzi lub wykluczy. Mowa tutaj nie tylko o diagnostyce obrazowej, ale przede wszystkim o ocenie w testach funkcjonalnych, które wykorzystywane są przez fizjoterapeutów każdego dnia w swojej pracy. Badanie palpacyjne również stanowi ważny aspekt. Pamiętajmy, że nie da się wiarygodnie ocenić dziecka zza biurka. Nie da się postawić diagnozy na podstawie wyłącznie tego, co rodzice mówią! MUSI BYĆ BADANIE, PODCZAS KTÓREGO DZIECKO ZOSTANIE PODDANE SZEREGOWI TESTÓW. Wszelkie objawy, które Was niepokoją możecie zgłosić fizjoterapeucie, jeśli będą one wykraczały poza jego kompetencje to na pewno pokieruję Was do odpowiedniego specjalisty. Uważam, że każde dziecko powinno być objęte programem wieloaspektowej diagnostyki, która zdecydowanie ułatwiłaby rozpoznawanie nieprawidłowości już w początkowych etapach występowania zaburzeń. Drodzy Rodzice, obserwujcie swoje maluchy, ponieważ macie najważniejsze do tego narzędzia- oczy. Ja postaram się stopniowo przybliżać Wam zagadnienia, ale nie szukajcie ich na silę. Obserwacja, a nie obsesja.